Belgisch/Nederlands team presenteert toekomstgericht ontwerp voor ambitieus infrastructuurproject Brussels Airport
Het is al langer geweten dat Brussels Airport de komende jaren fors investeert in een aangepaste luchthaveninfrastructuur. Zo plant Brussels Airport Company (BAC) een nieuwe intermodale hub, een uitbreiding van de vertrek- en aankomsthal, een nieuw hotel en een groene boulevard met park. Na een Europese aanbestedingsprocedure werd het Belgisch/Nederlandse team ‘Witteveen+Bos, Benthem Crouwel Architects, OKRA, Stramien CV’ geselecteerd voor de realisatie van een toekomstgericht ontwerp voor dit ambitieuze project. De werkzaamheden starten de tweede helft van volgend jaar.

De opdracht die het tweelandenteam kreeg, was duidelijk: ‘Creëer de nodige ruimte om de verwachte passagiersgroei op te vangen, de modal shift te stimuleren en maximaal in te zetten op een uitzonderlijke passagiersbeleving. Zorg in nauwe samenwerking met ons als opdrachtgever voor het architectonisch design, de engineering en het landschapsontwerp.’
Topprioriteit: de passagiersbeleving
Voor het team was meteen duidelijk dat de topprioriteit moest liggen bij de passagiersbeleving. Daarom ontwierp men voor zowel de vertrek- als aankomstruimtes bij de terminaluitbreiding een levendige, aantrekkelijke ruimte met een veelheid aan functies, waar gebruikers makkelijk en intuïtief doorheen bewegen. Centraal staat de inzet op efficiëntie, comfort, beleving, hospitality en veiligheid, en dit voor zowel de reizigers, bezoekers als medewerkers. Deze uitbreiding is meer dan nodig, als je weet dat er momenteel al 65.000 tot 85.000 reizigers per dag door de terminal stromen en dat deze tegen zijn maximumcapaciteit aanloopt. Een – overigens verwachte - passagiersgroei zou die dus niet langer aankunnen.
Functies verspreid op diverse niveaus
Een grote uitdaging bij de uitbreiding is dat Brussels Airport vandaag een ruimtelijk complex is met tal van functies die verspreid liggen op verschillende niveaus. In het nieuwe ontwerp worden daarom de stromen aankomende en vertrekkende passagiers gebundeld in één gebouw: de intermodale hub met centraal stijgpunt. Dat stijgpunt is herkenbaar aanwezig in een openbare buitenruimte, van waaruit alle omliggende gebouwen toegankelijk zijn.
Vanuit die publieke buitenruimte zijn de verschillende lagen van de intermodale hub zichtbaar door royale openingen. Deze zorgen voor maximale daglichttoetreding op alle niveaus. Een enorme vide brengt zelfs daglichtinval tot in het diepste niveau, het ondergrondse treinstation.
In de intermodale hub zien we hoe alle verkeersmodi verticaal gestapeld worden. Het centrale stijgpunt vormt een nieuwe verbinding met het treinstation, een vernieuwd centraal busstation, een ruime fietsstalling en een vernieuwde taxizone. Ook de toekomstige luchthaventram krijgt er zijn eindstation. Brussels Airport wil zo verder inzetten op een modal shift, door duurzaam vervoer van en naar de luchthaven te faciliteren en te stimuleren. De intermodale hub wil niet alleen meer ruimte voor de toekomstige groei van de passagiersaantallen creëren, maar moet ook zorgen voor een efficiëntere doorstroom, met een toegangspoort die reizigers op een heldere, intuïtieve manier naar alle gebouwen leidt. Dit gebeurt op een veilige manier, een straat hoef je niet over te steken.
Aangepaste vertrekhal, nieuw hotel en héél veel groen
In het ontwerp merken we nog dat de vertrek- en aankomsthal wordt uitgebreid én aangepast. Zo moet zowel de (toekomstige) doorstroom als de beleving gemaximaliseerd worden. De vertrekhal wordt indrukwekkend overzichtelijk en opvallend is een volledig glazen gevel met een spectaculair uitzicht op de landingsbaan. Ook via het dak is er daglichttoetreding en wie de luchthaven vanuit de lucht nadert, zal niet naast een batterij zonnepanelen en een uitgebreid groendak kunnen kijken.
Een spectaculair onderdeel van het ontwerp vormt de komst van een nieuw viersterrenhotel met meer dan 300 kamers. Dit moet samen met het bestaande Sheraton-hotel zorgen voor een ruimer verblijfsaanbod. Naast een plek om te overnachten, voorzien de partners ook een aangename ontmoetingsruimte om te dineren, werken en ontspannen.
Toekomstgericht ontwerpen betekent anno 2025 ook dat er extra aandacht geschonken wordt aan tal van natuurelementen. Het zal dan ook niet verwonderen dat er maximaal wordt ingezet op groenbeleving, met een groene boulevard en park als toegang tot de intermodale hub. Een sterk vergroende buitenruimte wordt aangeplant met hoofdzakelijk inheemse soorten, wat moet leiden tot een duurzame, biodiverse leefomgeving. Bovendien zorgt de groenruimte voor waterbuffering en het beperken van het hitte-eilandeffect. Ook binnen de nieuwe bebouwing wil de groene inrichting voor een aangename sfeer zorgen.
Duurzaamheidsstrategie
We geven nog mee dat voor de nieuwe gebouwen gestreefd wordt naar de duurzaamheidslabels BREEAM (Outstanding), WELL (Platinum) en DGNB (Gold), wat past binnen de duurzaamheidsstrategie van Brussels Airport. Daarvoor zet het ontwerpteam in op flexibele gebouwen met een modulaire opzet, met waar mogelijk houten constructies, duurzame materiaalkeuzes en circulaire principes. De energievraag wordt beperkt en we zien de inbreng van toekomstbestendige technieken zoals waterinfiltratie, een beo-veld, warmtepompen en zonnepanelen.
Timing van de werkzaamheden
Het is nog even wachten voor de werkzaamheden voor de intermodale hub, de terminal en het hotel van start gaan. Deze beginnen ten vroegste in de tweede helft van 2026 en de gebouwen worden gefaseerd opgeleverd. Ten laatste in 2032 moet alles klaar zijn, zodat Brussels Airport nog meer kan inzetten op het vervullen van haar rol als toonaangevende hub in het hart van Europa. De ultieme bedoeling is immers de connectiviteit van ons land te versterken en passagiers, bedrijven en gemeenschappen meer dan ooit te verbinden.

Bij de uitwerking wordt het team ondersteund door verschillende onderaannemers. Planeground ondersteunde de logische functionele indeling van de gebouwen en controles op passagiersstromen. M-gineers is betrokken bij het ontwerp en de uitwerking van de BEO-velden, de HVAC-, Elektra-, Sprinkler- en beveiligingssystemen. Zonneveld assisteert bij het ontwerp en uitwerking van een deel van de hoofddraagconstructies en 4Building staat het team bij voor het bepalen van de bouwkosten.